Bağırsak mikrobiyotasının dengesi, genel sağlığımız üzerinde doğrudan bir etkiye sahiptir. Zamanla stres, antibiyotik kullanımı, yanlış beslenme ve çevresel faktörler bu dengeyi bozabilir ve sindirim, bağışıklık ya da metabolik sistemleri etkileyebilir.

EnvaBiome olarak İstanbul’da gaita nakli (fekal mikrobiyota transplantasyonu – FMT) hizmetimizle detaylı kriterlere göre seçilmiş sağlıklı donörlerden alınan taze mikrobiyota kullanarak, mide-bağırsak sisteminin yeniden dengelenmesine destek olmayı hedefliyoruz.

Gaita Nakli Nedir?

Gaita nakli ya da tıbbi adıyla Fekal Mikrobiyota Transplantasyonu (FMT), bağırsak florasındaki yararlı bakterilerin yeniden dengelenmesini amaçlayan bir tedavi yöntemidir. Aslında bu kavramın temelleri yüzyıllar öncesine dayanır. M.Ö. 4. yüzyılda Çin’de, sindirim bozuklukları için kullanıldığına dair kayıtlar vardır. Modern tıpta ise FMT’nin klinik olarak ilk belgelenmiş uygulaması 1958 yılında Dr. Ben Eiseman ve ekibi tarafından, ciddi kolit vakalarında gerçekleştirilmiştir.

Gaita nakli, özellikle tekrarlayan Clostridioides difficile (C. diff) enfeksiyonlarında uzun süredir başarıyla uygulanmaktadır. Ayrıca bağırsak mikrobiyotasının bozulmasıyla ilişkili diğer durumlarda da (örneğin irritabl bağırsak sendromu – IBS, ülseratif kolit – UC veya otoimmün rahatsızlıklar) araştırma ve klinik düzeyde umut verici sonuçlar gözlenmektedir.Bu işlemde, sağlıklı bir donörden alınan mikrobiyota (bağırsak bakterileri), özel olarak hazırlanarak alıcı kişiye aktarılır. Amaç, hastanın bağırsak ekosistemini yeniden yapılandırmak ve zararlı bakterilerin oluşturduğu dengesizliği gidermektir.

Gaita Nakli Nasıl Yapılıyor?

Gaita nakli, tıbbi gözetim altında ve steril koşullarda gerçekleştirilen bir işlemdir. EnvaBiome olarak uyguladığımız yöntem, hastanın ihtiyaçlarına göre planlanır ve yalnızca taze gaita kullanılarak yapılır. Bu sayede, bağırsak florasının yeniden dengelenmesini sağlayan canlı ve çeşitlilik açısından zengin mikrobiyota hastaya aktarılır.

1. Donör Seçimi

İlk adım, uygun donörün belirlenmesidir. Donörler 20–29 yaş aralığında, antibiyotik, alkol, sigara ve ilaç kullanmayan, aktif yaşam süren bireylerden seçilir. Her donör, kan ve gaita testleriyle detaylı olarak taranır.

2. Gaitanın Hazırlanması

Seçilen donörden alınan taze gaita, özel laboratuvar koşullarında kısa süre içinde işlenir. Mikrobiyota, steril solüsyonlarla karıştırılarak nakil için hazır hale getirilir. Bu işlem sırasında hiçbir kimyasal katkı veya dondurma işlemi uygulanmaz.

3. Uygulama Yöntemi

EnvaBiome’da gaita nakli iki şekilde yapılır:

Kolonoskopi ile kalın bağırsağın son kısmı olan çekuma kadar ulaşılır ve mikrobiyota doğrudan yerleştirilir.

Endoskopi ile mide üzerinden ince bağırsağın başlangıcına ulaşılır. Böylece mikrobiyota hem üst hem alt bağırsak sistemine dengeli şekilde aktarılır.

Bu çift yönlü yöntem, mikrobiyal çeşitliliğin tüm bağırsak boyunca daha etkili biçimde yerleşmesini sağlar.

4. İşlem Sonrası Süreç

Nakil sonrası hasta kısa bir süre hastanede gözlem altında tutulur. Genellikle 20–30 dakika içinde işlem tamamlanır ve hasta aynı gün taburcu edilir. Hafif diyet önerileriyle bağırsak florasının yeni dengeye adapte olması desteklenir.

FMT’nin Etki Süreci

Gaita nakli (FMT) sonrası gözlenen etkiler, hastanın genel sağlık durumuna, tedavi edilen rahatsızlığa ve mikrobiyotanın vücuda uyum hızına göre değişiklik gösterebilir. Ancak taze gaita kullanılması, canlı bakteri çeşitliliğinin yüksek olması nedeniyle genellikle daha hızlı sonuç alınmasını sağlar.

İlk Etkiler

Seans Sayısı

EnvaBiome’da çoğu hastaya tek seans taze gaita nakli uygulanır. Ancak bazı durumlarda, mikrobiyotanın kalıcı şekilde yerleşebilmesi için 2–3 seans önerilebilir. Tüm plan, hastanın klinik durumu ve laboratuvar sonuçları doğrultusunda belirlenir.

Kalıcı Etki

FMT sonrası bağırsak florasının dengelenmesiyle birlikte sindirim, bağışıklık ve genel yaşam kalitesinde uzun süreli iyileşmeler rapor edilmiştir. Kalıcılığı desteklemek için hastalara lif açısından zengin, doğal bir beslenme programı önerilir ve antibiyotik kullanımından kaçınılması tavsiye edilir.